آشنایی با زندگی نامه مخترع عمل جراحی لیزیک، غلامعلی پیمان (بخش اول)، از کودکی دلش می‌خواست پزشک شود؛ در جستجوی رویای طبابت راهی آلمان شد و در نهایت به سرزمین فرصت‌ها رفت. به بهترین شکل فرصت‌ها را غنیمت شمرد و نامش با جراحی لیزیک چشم گره خورد. در ادامه با زندگی‌نامه‌ی پزشک نام‌دار ایرانی-آمریکایی غلامعلی پیمان همراه ما باشید.
غلامعلی پیمان سال ۱۳۱۶ در شیراز زاده شد. تا پایان دوره متوسطه و اخذ دیپلم در کشور بود؛ علاقه زیادی به پزشک شدن داشت و بالاخره به کمک والدینش در ۱۹ سالگی برای تحصیل طبابت به آلمان رفت. در ۱۹۶۲ دوره پزشکی عمومی را در دانشگاه فرایبورگ به پایان رساند؛ تا ۱۹۶۴ در بیمارستان سنت‌ژوهانس دویسبورگ انترن (کارآموز) بود؛ یک سال هم (۱۹۶۵) باز به عنوان انترن در بیمارستان عمومی پاسایک در نیوجرسی آمریکا دوره دید. پیمان برای تکمیل تحصیلاتش دوباره به آلمان بازگشت و در رشته چشم‌پزشکی دانشگاه اِسن آلمان درس خواند. او در ۱۹۶۹ رسما چشم‌پزشک شده بود ولی تصمیم گرفت تا آن‌جا که ممکن است تحصیلاتش را تکمیل کند برای همین باز راهی ایالات متحده شد و مدرک پسادکترای (Postdoctoral) خود را در ۱۹۷۱ از دانشکده پزشکی دانشگاه UCLA این کشور دریافت کرد.
زندگی دانشگاهی پیمان
پیمان بعد از فارغ‌التحصیلی در همان دانشگاه UCLA با درجه استادیاری مشغول تدریس چشم‌پزشکی شد، اما همزمان از ۱۹۷۱ تا ۱۹۸۷ در دانشکده پزشکی آبراهام لینکلنِ دانشگاه ایلینوی شیکاگو درس می‌داد؛ او طی این مدت کوتاه از استادیاری به درجه‌ی استادی رسید.
پیمان به معنای حقیقی کلمه یک انسان دانشگاهی (Academic) بود؛ این موضوع را از پیوستگی ارتباط او با دانشگاه‌ها و نهادهای وابسته‌ی آن‌ها می‌توان دریافت. غلامعلی در ۱۹۸۷ و بعد از ترک دانشگاه ایلینوی همزمان در دو دانشگاه پزشکی ایالتی لوییزیانا و مرکزی نیو اورلئان مشغول تدریس و پژوهش بود. حضور او در این دو دانشگاه تا سال ۲۰۰۰ میلادی ادامه یافت؛ پیمان از ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۰ صاحب کرسی بیماری‌های شبکیه‌ی شاهزاده عبدالعزیز آل سعود (مرسوم است بزرگان و متنفذان جهان، هزینه‌ی کرسی‌های علمی را تقبل کنند تا این کرسی‌ها به نام آن‌ها خوانده شود) بود. پیمان بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۶ به عنوان استاد چشم‌پزشکی و دستیار مدیر در دانشکده پزشکی دانشگاه تولین در نیو اورلئان مشغول به کار بود و سپس از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۷ با درجه استادی در دانشگاه آریزونا تدریس می‌کرد. پیمان از ۲۰۰۹ میلادی به صورت افتخاری استاد چشم‌پزشکی دانشگاه تولین هم هست.
ابداع روش جراحی لیزیک
پیمان همان‌قدر که به تدریس دانشگاه علاقه داشت همیشه در زمینه‌ی پژوهش و حتی کمی مهندسی یک سروگردن از دیگر پزشکان جلوتر بود. وقتی در درمانگاه چشم و گوش ایلینوی کار می‌کرد خیلی در زمینه‌ی اثرات لیزر بر بافت چشم کنجکاو بود و شروع به انجام دادن آزمایش‌هایی روی خرگوش‌ها کرد تا ببیند آیا می‌توان به کمک لیزر CO2، شکل قرنیه و شکست نور توسط آن را اصلاح کند. پیمان می‌خواست بتواند با روشی به افراد دارای ضعف بینایی کمک کند تا بتوانند بدون استفاده از عینک دید طبیعی خود را باز یابند. پیش از پیمان هیچ کس دیگری در این مورد تحقیق نکرده بود؛ او با استفاده از الگوهای مختلف، لیزر را روی سطح قرنیه تاباند؛ لیزر باعث ایجاد خراش‌های مشخص روی قرنیه شد. پیمان در آن زمان به نتیجه رسید که: ۱- باید تا توسعه و ساخت یک لیزر کارآمد برای این کار صبر کرد و ۲- نباید سطح قرنیه به طور مستقیم تحت لیزر قرار گیرد در عوض باید به‌روشی این کار انجام شود که خراشیدگی، درد و عوارض ناخواسته رخ ندهد. اولین مقاله‌ی دکتر پیمان در این باره در ۱۹۸۰ به چاپ رسید.
در اواخر سال ۱۹۸۲ میلادی بود که توسط مقاله‌ای از آزمایشگاه شرکت IBM، از آخرین یافته‌ها درباره‌ی اثرات لیزر بر بافت‌های زنده مطلع شد. اطلاعات آن مقاله برای پیمان فوق‌العاده مهم و هیجان‌انگیز بود هرچند به خاطر نو و گران بودن نوع لیزری که آن‌ها استفاده کرده بودند دسترسی به آن مقدور نبود. این موضوع مسکوت ماند تا سال ۱۹۸۵ که تحقیقات گسترده‌ای حول استفاده از لیزر روی سطح قرنیه شروع شد؛ در این میان پیمان به واسطه تجربیات و دستاوردهای پیشین چند گام جلوتر بود و دقیقا می‌دانست که چه باید بکند؛ به همین خاطر به محض دست‌یابی به لیزر کارش را شروع کرد و خیلی زود به نتیجه‌ی دلخواه رسید. او در ژوئیه ۱۹۸۵ روش جراحی ابداعی خود (لیزیک) را به سازمان مالکیت معنوی ایالات متحده عرضه کرد؛ در نهایت در ژوئن ۱۹۸۹ بعد‌از دو مرتبه بازنگری و اصلاح، حق انحصاری (پتنت) عمل جراحی لیزیک (به شیوه‌ی دکتر پیمان) را به نام خود به ثبت رساند. بعد برای مدتی در دانشگاه هلسینکی فنلاند چندین آزمایش تکمیلی انجام داد و بارها روش خود را امتحان کرد و بهبود بخشید.
پیمان که از همان ابتدا از نواقص و ضعف‌های جراحی لیزیک اطلاع داشت و محدودیت‌های آن را به‌خوبی می‌شناخت تا همین امروز پیوسته سعی کرد این روش را اصلاح کرده و به کمال نزدیک‌تر کند. او در سال ۲۰۱۵ برای قرنیه روش جراحی جدیدی ابداع کرد و نام آن را مِزیک (Mesik) گذاشت. پیمان در این روش علاوه بر لیزر، پرتوهای فرابنفش (UV) را هم به کار گرفته که محاسن بسیاری نسبت به شیوه‌های فعلی دارد.
